آهن اسفنجی، که با نام **DRI (Direct Reduced Iron)** نیز شناخته می‌شود، ماده‌ای است که از **احیای مستقیم سنگ آهن** به دست می‌آید.
در ادامه به جزئیات بیشتر درباره آهن اسفنجی می‌پردازیم:
* **فرآیند تولید**:
* آهن اسفنجی با **احیای سنگ آهن** (به شکل کلوخه یا گندله) تولید می‌شود.
* در این فرآیند، اکسیژن سنگ آهن با استفاده از **گازهای احیایی** مانند هیدروژن و کربن مونوکسید (که از گاز سنتز به دست می‌آید) در دمای بین **۸۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد** حذف می‌شود.
* این روش یکی از **روش‌های دوستدار محیط زیست** برای تولید آهن است که با **کمترین مصرف انرژی و آلودگی زیست محیطی** شناخته شده است.
* همچنین، تولید آهن اسفنجی از نظر اقتصادی نیز مناسب است، زیرا هزینه‌های تولید آن پایین‌تر از سایر روش‌ها است.
* کنسانتره آهن نیز یکی از مواد اولیه برای تولید بریکت آهن اسفنجی به شمار می‌رود.
* **ویژگی‌ها**:
* آهن اسفنجی تولید شده دارای **عیار بالای آهن** است که معمولاً بین **۶۷ تا ۹۵ درصد** متغیر است.
* این ساختار متخلخل و ویژگی ظاهری نام‌گذاری آن را به “آهن اسفنجی” موجب شده است.
* **کاربردها**:
* آهن اسفنجی عمدتاً در **فرآیندهای فولادسازی** مانند ریخته‌گری، به شکل اسلب و بیلت برای تولید میلگرد استفاده می‌شود.
* **محصولات جانبی (بریکت‌ها)**:
* **بریکت آهن اسفنجی** در واقع همان DRI است که به صورت فشرده شکل گرفته. فرآیند بریکت‌سازی در بسیاری از واحدهای فولادسازی دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
* **انواع بریکت‌ها** بر اساس دمای فرآیند تولید:
* **بریکت گرم آهن اسفنجی (HBI)**: این محصول از فرآیند بریکت‌سازی گرم آهن اسفنجی و در دمای **بیش از ۶۵۰ درجه سانتی‌گراد** تولید می‌شود.
* **ویژگی‌ها**: دارای **مقاومت مکانیکی و فشاری بالا**، **چگالی بالا** (که شرایط حمل و انبارداری را بهبود می‌بخشد و مانع اکسیداسیون می‌شود).
* **مزایا**: سهولت حمل و نقل و انبارداری بیشتری نسبت به آهن اسفنجی سرد و حتی خود آهن اسفنجی دارد. همچنین، به دلیل پایداری شیمیایی بالا، **ایمن‌ترین نوع بریکت** برای حمل و نقل در سطح جهان محسوب می‌شود. میزان رطوبت و ناخالصی‌های احتمالی در آن کم است.
* **بریکت سرد آهن اسفنجی (CBI یا CDRI)**: این نوع بریکت در دمای محیط از آهن اسفنجی فشرده ساخته می‌شود.
* **ویژگی‌ها**: دارای **تراکم و مقاومت بالا** نسبت به آهن اسفنجی خام، که احتمال اکسیداسیون و خوردگی آن را در حمل و ذخیره‌سازی کاهش می‌دهد.
* **مزایا**: حمل و جابجایی آسان‌تر و ذخیره‌سازی ساده‌تری نسبت به آهن اسفنجی خام دارد. این فرآیند سبب **کاهش آلودگی محیط زیست و کاهش انتشار گرد و غبار** نسبت به شیوه‌های سنتی می‌شود. بریکت سرد به دلیل خواص ذاتی مانند چگالی بالا، استحکام مکانیکی و پایداری شیمیایی قابل ذخیره‌سازی و حمل است.
* **نقش ایران**: ایران به عنوان یکی از **بزرگترین کشورهای تولیدکننده آهن اسفنجی در دنیا** شناخته می‌شود و اغلب واحدهای احیای مستقیم فعال در کشور، آهن اسفنجی سرد را برای ذخیره‌سازی و حمل و نقل تولید می‌کنند.
* **فعالیت شرکت زرین ققنوس خاورمیانه**:
* شرکت بازرگانی زرین ققنوس خاورمیانه در زمینه **تأمین، تولید و فروش بریکت آهن اسفنجی به کشورهای عراق و اربیل** فعالیت دارد.
* همچنین **آهن اسفنجی** نیز از فعالیت‌های این شرکت مستثنی نیست و در زمینه آن فعالیت می‌کند.